کتاب پنج گنج نظامی که به عنوان خمسهی نظامی هم شناخته میشود مجموعه اشعاری است که توسط نظامی گنجوی سروده شدهاند. این پنج گنج اشعار مخزنالاسرار، خسرو و شیرین، لیلی و مجنون، هفتپیکر، اسکندرنامه که دارای دو بخش با نامهای شرفنامه و اقبالنامه است را شامل میشود. این شعرهای زیبا از خودشناسی، خداشناسی، اخلاقیات، عشق و حماسه سخن میگویند. خسمهی نظامی یکی از آثار ارزشمند دنیای ادبیات است و خواندن آن به درک عمیق ادبیات فارسی کمک خواهد کرد.
معرفی کتاب
کتاب پنج گنج نظامی در خود پنج مثنوی باارزش و غنی را به شما ارائه میدهد. مخزن الاسرار که اولین شعر این کتاب است با بیش از ۲۲۶۰ بیت به درستکاری میپردازد. این کتاب از خودشناسی و رسیدن آن به خداشناسی سخن میگوید و نکات لطیفی از اخلاق برای شما بیان میکند. کمتر کسی پیدا میشود که نام خسرو و شیرین به گوش او نخورده باشد. این دو یکی از تأثیربرانگیزترین و معروفترین داستانهای عاشقانهی تاریخ ایران را شکل میدهند. داستانی که دلباختگی خسروپرویز، شاه بزرگ ساسانی را به یک شاهزادهی ارمنی به نام شیرین روایت میکند. منظومهی لیلی و مجنون نیز روایتی عاشقانه و شناختهشده است که در طی ۴۷۰۰ بیت داستان زیبا و گاها غمگین این دو را بیان میکند. هفت پیکر که با نام هفتگنبد نیز شناخته میشود، داستان پادشاه ساسانی، بهرام پنجم را در قالب شعری حماسی بیان میکند. آخرین منظومهی این کتاب اسکندرنامه نام دارد که بخش شرفنامهی آن به پیروزیها، رشادتها و داناییهای اسکندر میپردازد و در بخش اقبالنامه، کتاب را با احوالات و سیاحتهای اسکندر و همچنین حمد و ستایش خداوند بزرگوار پایان میدهد.
گزیدههایی از این کتاب
«مخزن الاسرار: مناجات اول در ستایش باری تعالی ای همه هستی ز تو پیدا شده خاک ضعیف از تو دانا شده زیرنشین علمت کائنات ما به تو قائم چو تو قائم به ذات هستی تو صورت و پیوند نه نه به تو کس، کس به تو مانند نه ما همه فانی و بقا بس تو را ملک تعالی و تقدس تو را آنچه تغییر نپذیرد تویی وانکه نمردست و نمیرد تویی جز تو فلک را خم دوران که داد؟ دیگ جسد را نمک جان که داد؟ چون قدمت بانگ بر ابلق زند جز تو یارد که اناالحق زند رفتی اگر نامدی آرام تو طاقت عشق از کشش نام تو تا کرمت راه جهان برگرفت پشت زمین بار زمان برگرفت گرنه ز پشت کرمت زاده بود ناف زمین از شکم افتاده بود»
دربارهی نظامی گنجوی
جمالالدین ابومحمد الیاس بن یوسف نظامی شاعری بود که در گنجه به دنیا آمد و در همانجا درگذشت. شاعری از قرن ششم که به عنوان صاحب سبک و پیشوای داستانسرایی در ادبیات پارسی شناخته شده است. سبک او از انحصار زیادی برخوردار بود که موجب شد او تأثیر زیادی بر ادبیات و شاعران پس از خود داشته باشد. از آثار او میتوان پی برد که علاوه بر مهارت در شعرگویی، او همچنان در زمینههای نجوم، فلسفه، علوم اسلامی، فقه و زبان عربی نیز آگاهی گستردهای داشته است. نظامی تمام زندگی خود را در گنجه و در زهد و عزلت به سر برد و تنها یکبار به دعوت سلطان قزل ارسلان به سی فرسنگی گنجه رفت. اشعار نظامی گنجوی با سرچشمهی فرهنگ ایرانی او، ایران پیشاسلامی و پساسلامی را وحدت میبخشد.
به خواندن ادامه دهید
اگر به ادبیات کهن ایرانی علاقهمند هستید پیشنهاد میکنیم کتاب شاهنامهی فردوسی را نیز از دست ندهید. همچنین میتوانید کتاب دیوان سنایی را نیز برای آشنایی بیشتر با ادبیات فارسی بخوانید.
مشخصات کتاب:
نام: کتاب پنج گنج نظامی نویسنده: نظامی گنجوی ژانر: شعر تعداد صفحات: ۶۱۸